De meeste baby's krijgen tandjes wanneer ze ongeveer zes maanden oud zijn, maar dit kan sterk variëren. Sommige baby's vertonen de eerste tekenen al na drie maanden, terwijl het bij anderen pas na hun eerste verjaardag begint. Tandjes krijgen is een proces dat meestal is voltooid op de leeftijd van drie jaar, wanneer het kind alle twintig melktanden heeft.

Vroege tekenen van doorkomende tandjes

Er zijn enkele typische tekenen die erop kunnen wijzen dat je baby binnenkort zijn eerste tandjes krijgt. Daartoe horen:

• Toegenomen kwijlen
• Rood tandvlees
• Je baby bijt vaker op speelgoed of zijn eigen vingers
• Rusteloosheid en prikkelbaarheid, vooral 's nachts
• Licht verhoogde temperatuur

Het is belangrijk om te weten dat deze tekenen niet voor elke baby hetzelfde zijn. Sommige baby's hebben veel last van doorkomende tandjes, terwijl anderen er nauwelijks last van hebben.

De volgorde waarin de tanden van je baby doorkomen, is meestal vrij voorspelbaar. Het begint meestal met de onderste snijtanden (centrale snijtanden). Hier is een ruw tijdschema:

6-10 maanden: Onderste centrale snijtanden

8-12 maanden: Bovenste centrale snijtanden

9-13 maanden: Bovenste laterale snijtanden

10-16 maanden: Onderste laterale snijtanden

13-19 maanden: Eerste bovenkiezen

14-18 maanden: Eerste onderkiezen

16-22 maanden: Bovenste hoektanden

17-23 maanden: Onderste hoektanden

23-31 maanden: Tweede onderkiezen

25-33 maanden: Tweede bovenkiezen

Doorkomende tandjes verlopen in verschillende fasen, die meestal gepaard gaan met verschillende symptomen en ontwikkelingen. Aan het begin van het proces, vanaf ongeveer de zesde levensmaand, verschijnen de eerste symptomen wanneer de tanden zich ophopen in de kaak en het tandvlees opzwelt. De doorbraak van de tanden duurt gemiddeld acht dagen.

In de eerste fase, die bekend staat als "voorbereiding", vormen de tanden zich in de kaakbeenderen en oefenen ze druk uit op het tandvlees, wat kan leiden tot irritatie en meer speekselvorming.

In de tweede fase, de "eruptie of doorbraak", wordt het tandvlees dunner en begint het uit te rekken tot de tanden uiteindelijk doorbreken. Dit is vaak de pijnlijkste fase, die gepaard kan gaan met ongemakken zoals roodheid, zwelling en soms koorts. 

In de derde fase zijn de tanden volledig door het tandvlees gekomen en plaatsen ze zich geleidelijk in de juiste positie. Baby’s kunnen in deze fase nog wat ongemak ervaren, maar de klachten zullen verminderen naarmate het tandvlees herstelt en zich aanpast. Het doorkomen van tandjes is een natuurlijk en vaak uitdagend proces, maar het wordt meestal gemakkelijker na verloop van tijd zodra de eerste tandjes volledig doorgekomen zijn.

Quelle: Macknin M.L. & Al. Symptoms associated with infant teething: a prospective study. Pediatrics. 2000 ; 105: 747–752. 

Veel ouders melden dat hun baby diarree heeft als hij tandjes krijgt. Maar is er echt een verband tussen doorkomende tandjes en diarree? Er is geen wetenschappelijk bewijs dat doorkomende tandjes direct diarree veroorzaken. Het toegenomen kwijlen en bijten op voorwerpen kan er wel toe leiden dat er bacteriën in de maag terechtkomen, wat het maag-darmkanaal kan irriteren.

Tandjes krijgen kan ongemakkelijk zijn, maar er zijn een paar dingen die je kunt doen om je baby deze fase beter te laten doorkomen:

Verzorg het tandvlees van je baby

Tijdens het doorkomen van de eerste tandjes kan het tandvlees van baby's gevoelig zijn. Het is belangrijk om dit op een zachte en doeltreffende manier te verzorgen. Verzachtende producten zoals gels of balsems kunnen hierbij ondersteuning bieden. Ze kunnen helpen het tandvlees te kalmeren en dragen bij aan het comfort van je baby in deze periode. Sommige producten bevatten daarnaast probiotische ingrediënten die de natuurlijke mondflora verzorgen en beschermen. Door te kiezen voor een mild en verzorgend product geef je je kleintje de ondersteuning die het nodig heeft tijdens deze bijzondere, maar soms lastige periode.

Masseer het tandvlees

Een zachte massage van het tandvlees met een schone vinger kan erg nuttig zijn. Was altijd goed je handen voordat je dit doet.

Bied koel eten aan

Koel voedsel zoals yoghurt of komkommerschijfjes kunnen helpen om het tandvlees te kalmeren. Zorg ervoor dat het voedsel geschikt is voor de leeftijd van je baby.

Vermijd suiker

Suikerhoudende voedingsmiddelen en dranken moeten worden vermeden, omdat ze het risico op tandbederf kunnen verhogen. In plaats daarvan kun je tandvriendelijke alternatieven gebruiken. 

Er bestaan veel hardnekkige mythes over doorkomende tandjes. Hier zijn enkele van de meest voorkomende:

Mythe 1: Doorkomende tandjes veroorzaken hoge koorts

Het is mogelijk dat doorkomende tandjes een licht verhoogde temperatuur veroorzaken, maar hoge koorts is geen typisch symptoom. Als je baby hoge koorts heeft, moet dit altijd door een arts worden gecontroleerd.

Mythe 2: Alle baby's hebben pijn wanneer ze tandjes krijgen

Niet elke baby heeft pijn bij het doorkomen van de tandjes. Sommige baby's ervaren veel ongemak, terwijl anderen er nauwelijks last van hebben. Elk kind is uniek.

Mythe 3: Baby’s die al vroeg tandjes krijgen zijn sneller in ontwikkeling

De leeftijd waarop een baby de eerste tandjes krijgt, zegt niks over de ontwikkeling. Bij de één komen ze vroeg door, bij de ander wat later – dat verschilt gewoon per kind.

Mythe 4: Doorkomende tandjes leiden altijd tot diarree en verkoudheid

Hoewel het lijkt alsof doorkomende tandjes vaak gepaard gaan met diarree of verkoudheid, is daar geen wetenschappelijk bewijs voor. Wel kunnen doorkomende tandjes het immuunsysteem van een baby iets verzwakken, waardoor ze vatbaarder worden voor infecties.

Vanaf het moment dat het eerste tandje doorkomt, is het belangrijk om te beginnen met tandverzorging. Hier zijn enkele tips om de tandjes van je baby gezond te houden:

Zacht tandenpoetsen

Gebruik een zachte babytandenborstel en een klein beetje fluoridetandpasta om de tanden van je baby twee keer per dag te poetsen. Laat je baby er al vroeg aan wennen, zodat tandenpoetsen een routine wordt.

Tandvriendelijk dieet

Gezonde voeding speelt een belangrijke rol bij een gezond gebit. Vermijd suikerhoudende dranken en voedingsmiddelen en kies liever voor water en vers fruit om de tandjes van je baby sterk en gezond te houden.

Regelmatige bezoeken aan de tandarts

Vroegtijdige bezoeken aan de tandarts helpen tandproblemen voorkomen en zorgen voor een gezond gebit voor je baby. De tandarts kan je ook waardevolle tips geven over tandverzorging.

Tandjes krijgen kan een uitdaging zijn, maar het is een natuurlijk onderdeel van de ontwikkeling van je baby. Met de juiste zorg en voorbereiding kun je deze tijd makkelijker maken voor zowel je baby als jezelf. Elk kind is anders, en de timing van doorkomende tandjes verschilt per baby. Met geduld en de juiste aanpak komen jullie hier samen goed doorheen.